Kategoriler
Biyoloji

Disakkarit Nedir?

İki monosakkarit molekülünün (Glikoz,Fruktoz,Galaktoz) glikosid bağları ile birleşmesi ve 1 mol su açığa çıkarmasıyla sonuçlanan kimyasal reaksiyonla bir molekül disakkarit oluşur.Ortama su çıkaran bu reaksiyona ”Dehidrasyon sentezi” adı verilir.Reaksiyonun tam tersi olursa, 1 mol su gerekir ve disakkaritin su ile parçalanmasına ‘Dehidroliz’denir.Karbonhidratlar omurgalılarda kanda glikoz halinde taşınırken diğer hayvanlarda genellikle disakkarit formunda taşınır.

Örnek verecek olursak;

Sükroz(Çay şekeri) yani şeker ülkemizde şeker pancarından üretilirken,güney yarımkürede çoğunlukla şeker kamışından elde edilir.Disakkarit olan sükroz pancar ve şeker kamışı bitkilerinin iletim sistemlerinde, karbonhidratların taşınma biçimidir.Bir önemli disakkaritte memelilerin sütlerinde bulunan Laktoz’dur.

Glikoz+Glikoz —-> Maltoz + Su

Glikoz+Fruktoz —->Sükroz(Çay Şekeri) + Su

Glikoz +Galaktoz —-> Laktoz(Memelilerdeki Süt) + Su

Kategoriler
Biyoloji

Monosakkarit Nedir?

Genel formülleri (CH2O)n olan monosakkaritler hücre içerisinde oksidasyona uğrar ve açığa çıkan enerji hücre tarafından canlılık faaliyetleri için kullanılır.Monosakkaritler yapılarında bulunan karbon sayısına göre isimlendirilen Karbonhidrat molekülleridir.

4 karbonlu tetroz,5 karbonlu pentoz,riboz,deoksiriboz gibi..Riboz RNA yapsına,Deoksiriboz DNA yapısına katılır.Glukoz,Fruktoz ve galaktoz birer monosakkarittir.

Glikoz fotosentetik bir üründür.Fotosentetik canlılarda glikoz fruktoza çevrilir.Glukoz memeli canlılarda hayat sıvısı olan kanda bulunması şart olan beyin hücrelerinin en önemli enerji kaynağıdır.

İnsanlarda 1 mm kanda 90-100 mg glukoz bulunması gerekir. Hastalar damar yolu ile verilen serum aslında sulandırılmış glikozdur.Kana karışan serumdaki glikoz hücre zarından hücre içerisine geçer ve oksidasyona uğrar.

Kandaki fazla glikoz ise karaciğerde bir polisakkarit olan glikojen şeklinde depolanır. Aslında glikozun kan içindeki miktarını düzenlemede karaciğer ve pankreasın yanısıra beyindeki hipofiz bölgesi ve pankreasın görev aldığı karmaşık bir mekanizmadır.Ayrıntılı bilgilere ileriki makalelerde değineceğiz.

Kategoriler
Biyoloji

Karbonhidrat Nedir?

Genel formülleri CnH2nOn olan karbonhidratlar C(karbon),H(hidrojen) ve O(oksijen) atomlarından meydana gelen moleküllere karbonhidrat denir.Karbonhidratlar hayvan ve bitki hücrelerinin birincil enerji kaynaklarıdır.

Birbirlerine benzeyen yada aynı olan moleküllerin birleşmesiyle oluşan moleküllere polimer,polimerleri oluşturan her bir molekülede monomer adı verilir.

Karbon,hidrojen ve oksijen atomları biraraya gelerek monosakkaritleri yada diğer bir deyişle basit şekerleri,iki monosakkarit birleşmesi ile disakkaritleri,birden çok monosakkaritin birleşmesiylede polisakkarit bileşikler oluşur.

Kategoriler
Biyoloji

Mukopolisakkarit Nedir?

Mukopolisakkaritlerin diğer bir adıda glikozaminoglikan olan bir polisakkarit grubudur.Bunun sebebi yapısında amino şekerlerinde bulunmasıdır.Hiyaluroik asit,kondroitin Sülfat,Keratan Sülfat(Keratosülfat),Heparin ve mukoid birer mukopolisakkarittir.

”Hiyoluroik asit” ,sinoviyal sıvıda,kemik ve kıkırdak dokuda,gözün iç kısımında ve bağ dokuda bulunur.

”Kondriotin sülfat” ise kemik dokuda,kalp kapakçıklarında ve atardamar duvarlarında bulunur.Yer aldığı dokularda çeşitli fonksiyonlara sahiptir.”Keratan sülfat” ise insanda aort duvarında yaşlılığa paralel olarak artan bir mukopolisakkarittir.

Kanın pıhtılaşmasını önleyen ”heparin” bazofil lökositlerde,rektumda ve karaciğerde bulunur.Bunlarda başka metabolizmada farklı işlevleride vardır.

Kan gruplarının oluşumunda da fonksiyonu olan”Mukoid”,solunum borusunda,bağ dokuda,tükrükte,sümükte,rahim ağzında ve sizidirim bezlerinde varolan bir mukopolisakkarittir